AŞIRI TERLEME (HİPERHİDROZ) NEDİR?
Hiperhidroz olarak da bilinen aşırı terleme, vücudun her bölgesinde ortaya çıkabilecek ve günlük hayatı olumsuz etkileyen bir dermatolojik rahatsızlık olarak bilinir. Pek çok farklı nedeni bulunur. Dinlenme halinde ve sıcak olmayan havalarda bile bireyin sürekli terlediği bir hastalık olarak karşımıza çıkar. Bu rahatsızlığın tedavisi için pek çok farklı yöntem bulunur. En uygun yöntemin detaylı bir muayenenin ardından, dermatoloğunuz tarafından kararlaştırılması gerekir.
Aşırı terleme günümüzde pek çok kişinin şikâyetçi olduğu bir konudur. Hiperhidroz olarak da bilinmekte olan bu durum vücudun herhangi bir bölgesinde meydana gelebilmektedir. Oluştuğu yer fark etmeksizin hem günlük yaşamı hem de iş hayatını olumsuz şekilde etkilemektedir.
Hiperhidroz sadece sıcak havalarda değil kişiler dinlenirken ve sıcak olmayan havalarda bile yaşanabilmektedir. Modern tıpta bunun tedavisi de bulunmaktadır. Hastalar muayene edildikten sonra kliniğimizde kişiye özel bir plan oluşturulabilmektedir.
Hastaların aşırı terleme belirtileri konusunda fikir sahibi olması kısa sürede kliniğe başvurarak tıbbi yardım alması için gerekmektedir. Hiperhidroz genellikle sabit bir bölgede yaşanmaktadır. Bazı hastalık ve söz konusu hastalıkların kullanımını zorunlu hale getirdiği ilaçlar bu problemlere yol açabilmektedir. Bu hastalıklara örnek olarak şunlar gösterilebilir.
Aşırı terleme problemi hem erkek hem de kadınlarda görülebilen bir durumdur. Erişkin dönemlerde şikâyetlerde azalma olabilmektedir. Hastalara Primer Bölgesel Hiperhidrozon tanısı koyulabilmesi için minimum 6 ay boyunca devam eden bölgesel ve aşırı terleme yanında şu belirtiler de olmalıdır.
Aşırı terleme hastaları rahatsız ettiği için psikososyal problemlere de yol açabilmektedir.
Aşırı terleme hem erkek hem de kadınlarda yaşanabilmektedir. Erkek ve kadınlarda eşit sıklıkta meydana gelen bir durumdur. Pek çok sebebi bulunabilmekte olup genetik unsurlar da bunların içersindedir. Ancak avuç içi ve ayak tabanı terlemesi genellikle çocukluk zamanlarında başlamaktadır.
Koltuk altı ve yüz terlemesi de genellikle ergenlik zamanlarında başlamaktadır. Bu problem kendi kendine geçen bir rahatsızlık değildir. Yaş ilerledikçe belirtiler hafifleyebilecek olmakla birlikte tedavi edilmedikçe hastalık da sürmektedir. Dolayısıyla sürekli kontrol edilmesi gereken bir durumdur.
Aşırı terleme tedavisi günümüzde farklı şekillerde yapılabilmektedir. Tedavilerden hangisinin kullanılacağına karar vermek için ilk olarak hasta ayrıntılı olarak muayene edilmektedir.
Kişiler muayene için başvurduktan sonra ayrıntılı bir öykü alınmaktadır. Belirli bir sebebe bağlı olduğu düşünülmeyen primer bölgesel hiperhidrozda ek tesetlere gerek bulunmamaktadır. Bununla birlikte genel hiperhidroz bulunuyorsa hastanın kan basıncı ve kilosuna bakılmakta, ayrıntılı nörolojik muayene ve kan tetkikleri gerçekleştirilmektedir.
Tanı koyduktan sonra ise aşırı terleme azaltılması için farklı tedaviler kullanılabilmektedir. Ancak genel anlamda yöntemler aşağıda olduğu gibidir.
Duruma göre hastalarda %20 alüminyum klorit ve %6.25 alüminyum tetraklorid içeren bir takım kremler tercih edilebilir. Özellikle hafif terleme şikayetlerinde yararlanılabilir. Bunlar ter bezlerinin salgı yapmasını engelleyerek ter salgısını düşürmektedir. Koltuk altlarında aşırı terlemesi olan hastalarda etkili olabilmektedir.
Aşırı terleme tedavisi ayrıca ilaçlarla da yapılabilmektedir. Oksibutin ve Glikoprilat içeren bazı ilaçlar aşırı terleme probleminde yararlanılabilmektedir. Söz konusu ilaçlar yan etkileri içerisinde ağız kuruluğu, görme bozukluğu ve idrar yapmada güçlük bulunmaktadır.
İyontoforez elektroktan yardım alınarak su içinde el ve ayaklara akım verilmesidir. Yapılan bölgede ter bezlerini bloke ederek aşırı ter salgısının önüne geçmektedir. Aşırı terleme tedavisi bu yöntemde 3 hafta, haftada 5 gün uygulama şeklinde gerçekleşmektedir.
Her seans 20 ile 40 dakika arasında devam etmektedir. 15 seans ardından seans sıklıkları düşürülerek etkinlik sağlandığında 10 günde bir olacak şekilde yapılmaktadır.
Botoks uygulama da aşırı terleme azaltılması için uygulanabilecek yöntemler arasındadır. Botilinum Toksin aşırı terlemesi olan yerlere uygulanmadır. Özellikle koltuk altı, el ve ayak bölgesinde terleme olan kişilerde etkili olabilmektedir.
Botilinum Toksini uygulandıktan sonra ter bezlerinden ter salgısı sağlayan bir takım maddeleri bloke ederek çalışmaktadır. Etkisi uygulamadan 4-5 gün sonra görülmekte olup 4-6 ay boyunca devam etmektedir. Terleme başladığı zaman işlem de yenilebilmektedir.
Bu bakımdan aşırı terleme tedavisi farklı şekillerde gerçekleştirilebilmektedir. Şayet siz de bu tarz sorunları yaşıyorsanız kliniğimiz ile iletişime geçebilirsiniz. Eğer istemediğiniz bir ben varsa Ben Muayenesi ve Takibi başlıklı yazımızı da kontrol edebilirsiniz.
Aşırı Terleme Tedavi Sürecinde Nelere Dikkat Edilmeli?
Terleme tedavisinde en önemli faktörlerden biri, düzenli ve istikrarlı bir şekilde tedaviye devam etmektir. Örneğin, botoks enjeksiyonları yaklaşık 4-6 ay boyunca etkili olur ve bu sürecin ardından tekrarlanması gerekebilir. Benzer şekilde, topikal ilaçlar veya iyontoforez gibi yöntemlerde de düzenli uygulama önemlidir. Tedaviye aksatmadan devam etmek, uzun vadede daha başarılı sonuçlar elde edilmesine yardımcı olur.
Aşırı terleme, cildin sürekli nemli kalmasına ve bu durumun sonucunda enfeksiyonlara, mantar sorunlarına veya cilt tahrişlerine yol açabilir. Tedavi süresince hijyen kurallarına dikkat etmek ve cildinizi kuru tutmak oldukça önemlidir.
Aşırı terleme, genellikle stres ve kaygıyla tetiklenebilir. Tedavi sürecinde stresle başa çıkmayı öğrenmek, terleme ataklarını azaltmada faydalı olabilir.
Tedavi sürecinde terlemeyi en aza indirmek için giysi seçimi de büyük bir faktördür. Doğal kumaşlar tercih etmek, hava alabilen, bol ve rahat kıyafetler giymek vücudun serin kalmasını sağlar ve terlemeyi azaltır. Sentetik ve dar kıyafetler ise terlemeyi artırabilir, bu yüzden mümkün olduğunca bu tarz kıyafetlerden kaçınılmalıdır. Tedavi süreci boyunca doktor kontrollerine düzenli gitmek, tedavinin başarısını artırır. Doktorunuz, tedaviye nasıl yanıt verdiğinizi gözlemleyecek ve gerekirse tedavi planınızı güncelleyecektir.
Aşırı terleme tedavi sürecinde dikkat edilmesi gerekenler, hem tedavinin başarısını artırmak hem de yaşam kalitenizi yükseltmek için oldukça önemlidir. Düzenli tedavi, doğru uygulamalar ve yaşam tarzı değişiklikleriyle bu sorunla başa çıkmak mümkündür.
AŞIRI TERLEME (HİPERHİDROZ)’ NİN BELİRTİLERİ NELERDİR VE KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Aşırı terleme sorunu genellikle sabit bir bölgede ortaya çıkar. Yan bir hastalık meydana getirmez. Fakat bazı hastalıklar ve bu hastalıkların kullanımını zorunlu kıldığı ilaçlar, aşırı terleme sorununa neden olabilir. Bu hastalıklara örnek olarak, Tiroit bezinin fazla çalışması, Lenfoma gibi bazı kanserler, Verem (tüberküloz), AIDS, Feokromasitoma, kalp kapakçık iltihapları gibi hastalıklar gösterilebilir. Aşırı terleme kadın erkek fark etmeksizin her kişide görülebilir. Kadın ve erkeklerde eşit sıklıkta meydana gelir. Erişkin dönemde şikâyetlerde azalma olsa da genellikle hayat boyu sürer. Genetik faktörlerden kaynaklı olarak ortaya çıkabilir. Avuç içi ve ayak tabanı terlemesi genellikle çocukluk döneminde başlar. Koltuk altı-yüz terlemesinin de genellikle ergenlik döneminde başladığı bilinir.
AŞIRI TERLEME (HİPERHİDROZ) NASIL TEDAVİ EDİLMEKTEDİR?
Aşırı terleme tedavisinde pek çok farklı yöntem kullanılır. Bu tedavilerden hangisinin uygulanacağı detaylı bir dermatolog muayenesinin ardından kararlaştırılır. Aşırı terleme tedavileri şu şekilde özetlenebilir:
• Topikal kremler: %20 alüminyum klorit ve % 6.25 alüminyum tetraklorid içeren bazı kremler hafif terleme şikâyeti olan hastalarda tercih edilebilir. Bu kremler ter bezlerinin salgı yapmasını engelleyerek ter salgısını azaltır. Aşırı terleme şikâyeti olan hastalarda ilk tercihtir. Özellikle koltuk altında aşırı terleme olan hastalarda etkilidir.
• İlaç tedavileri: Glikoprilat ve oksibutin içeren bazı ilaçlar aşırı terleme hastalığında kullanılabilir. Bu ilaçların yan etkileri arasında ağız kuruluğu, görme bozukluğu, idrar yapmada güçlük yer alır. Bu nedenle çok fazla tercih edilmez.
• İyontoforez: Bir elektrot yardımıyla su içinde el ve ayaklara akım verilmesi yöntemidir. Uygulanan bölgede ter bezlerini bloke ederek aşırı ter salgısını önler. Özellikle el ve ayak terlemesinde tercih edilir. 3 hafta; haftada 5 gün uygulama şeklinde başlanır. Her seans 20 - 40 dakika sürer. 15 seans sonrası seans sıklıkları azaltılarak etkinlik sağlandığında seanslara 10 günde 1 olacak şekilde devam edilir.
• Botoks: Botilinum toksin aşırı terleme olan bölgeye uygulanır. Özellikle koltuk altı ve el ayak bölgesinde terleme olan hastalar için etkili bir yöntemdir. Diğer bölgeler için de kullanılabilir. Uygulanan botilinum toksini ter bezlerinden ter salgısını sağlayan bazı maddeleri bloke ederek etki eder. Uygulamadan 4-5 gün sonra etki görülmeye başlanır. Yaklaşık 4 ile 6 ay etkinliği devam eder. Terleme başladığında işlem tekrarlanabilir. En sık yan etkisi geçici kas zayıflığıdır fakat oldukça nadirdir. Konforlu bir uygulamadır. Özellikle koltuk altı bölgesi botoksunun yaz başı uygulanması, yaz boyunca koltukaltlarının ıslak görünümüne engel olur
• Cerrahi yöntemler: Ter bezlerinin çıkarılması (koltuk altı terlemesinde); terlemede rol oynayan sinirlerin çıkarılması veya klips konulması (Sempatektomi) yapılabilir.
İşlem sonrası kalmanız gereken süre, Doç. Dr. Ezgi ÖZKUR tarafından belirlenir.
Hayır geçmez. Yaş ilerledikçe belirtiler hafifler. Fakat tedavi edilmediği sürece hastalık devam eder. Bu nedenle mutlaka kontrol altına alınması gereken bir durumdur.
Genellikle 18-25 yaş arası kişilerde görülür. Kadın ve erkeklerde eşit dağılımdadır.
Detaylı bir muayene ardından, evde yapılabilen uygulamalar mevcuttur. Fakat bu inceleme ve sonrasında kullanılacak ilaçların belirlenmesi için mutlaka bir uzmana başvurmak gerekir.
Hayır, yoktur. Aşırı terleme hastalığı detaylı bir inceleme gerektirir. İnceleme sonrasında kişinin tedavi yöntemi dermatolog tarafından belirlenir. Doç. Dr. Ezgi ÖZKUR en gelişmiş tanı ve tedavi yöntemlerini yakından takip eder. Böylelikle tedavi öncesi ve sonrası süreçte en doğru adımlarla ilerlenir.