Sedef Hastalığı

SEDEF HASTALIĞI NEDİR?
Bir deri hücresinin oluşarak olgunlaşması ve deri yüzeyinden atılması için bir aylık süre gerekir. Sedef hastalarında ise deri tam olgunlaşmaz. Bu nedenle deri yüzeyinde hücreler birikerek sedef görünümüne neden olur. Dünya çapında yüz milyon kişiyi etkileyen bu hastalık, kadın ve erkeklerde eşit sıklıkta görülür. Araştırmalar toplumun %1’inde bu hastalığın bulunduğunu belirtmişlerdir. Genellikle genç-orta yaşlarda ortaya çıkar. Hastalığın belirmesi ve iyileşme süreçleri yaşam boyunca devam edebilir. Şiddeti ve dağılım bölgeleri kişiden kişiye değişkenlik gösterebilir. En sık saç derisinde, diz ve dirseklerde görüldüğü bilinir. Ek olarak göz kapaklarında, genital bölgede, tırnaklarda ve diğer vücut bölgelerinde meydana gelebilir.

SEDEF HASTALIĞININ SEBEPLERİ NELERDİR?
Sedef hastalığının kesin nedeni henüz keşfedilememiştir. Bağışıklık sistemi hücrelerinin anormal çalışmaları sonucu olduğu düşünülür. Tamamen kalıtımsal bir hastalık değildir. Genel olarak hastaların %25-40’ında ailesinde sedef hastalığı olan kişiler bulunur. Sedef hastalığı olan anne veya babanın çocuğunun sedef hastalığına yakalanma ihtimali çok daha yüksektir. Ancak bu durum kesin yakalanacakları anlamına gelmez. Sedef hastalığı bulaşıcı değildir. Yaz aylarında güneş ışığının sedef hastalığına olumlu etkisi vardır. Fakat güneş yanığından korunmak gerekir. Çok uzun süre güneşe maruz kalmanın hastalığı alevlendirme ihtimali bulunur. Bu konuda kişilerin dikkatli olması gerekir.

SEDEF HASTALIĞININ TÜRLERİ NELERDİR?
Sedef hastalığının farklı türleri bulunur. Bu nedenle bulgular hastalık türüne göre değişir. Sedef hastalığında rastlanan bulgular şu şekilde özetlenebilir:

Plak Psoriasis: En sık görülen türdür. Üzerinde sedef rengi pullanma görülen pembe-kırmızı renkli lezyonlarla ilerler.

Guttat Psoriasis: Genellikle çocuklarda görülür. Damla şeklinde ve vücutta çok sayıda bulunur.

Eritrodermik Psoriasis: Daha nadir görülen bu türde belirgin bir pullanma bulunmaz. Tüm vücudun %80-90’ını kaplayabilen bir kızarıklık mevcuttur. Genellikle hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi gerekir.

Püstüler Psoriasis: İçi sarı iltihap dolu, toplu iğne başı büyüklüğünde kesecikler şeklinde görülür. Ateş, halsizlik yapabilir. Genellikle hastaneye yatırılarak tedavi edilir.

El-Ayak Psoriasisi: Sadece avuç içi ve ayak tabanları kısımlarında bulunur.

Tırnak Psoriasisi: Tırnakta çukurcuklar, kalınlaşma, tırnak yatağından ayrılma, renk değişiklikleri görülür. Genellikle mantar hastalığı ile karıştırılır.

Eklem Psoriasisi (Psoriatik Artrit):  Eklemleri tutan sedef hastalığı türüdür. Eklemlerde şişlik, ağrı, ısı artışı ile başlar. Tedavi edilmezse kalıcı eklem şekil bozuklukları ve buna bağlı sakatlıklara neden olabilir.

SEDEF HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Sedef hastalığının tedavisinde birçok farklı tedavi yöntemi bulunur. Tedavi hastalığın tipi, vücuttaki yaygınlığı, hastanın ek hastalıkları gibi birçok etkene bağlı olarak planlanır. Bu süreçte hastanın istekleri de göz önüne alınarak ortak karar verilir. Sadece diz ve dirsek gibi sınırlı bölgelerde olan hastalık kremlerle tedavi edilebilir. Daha yaygın ve dirençli hastalıklar için haplar veya iğne tedavileri uygulanır. Sedef tedavisi son yıllarda oldukça çeşitlenmiş durumdadır. Biyolojik tedaviler 3. basamak hastanelerde, üniversitelerde ve eğitim araştırma hastanelerinde uygulanır.  En doğru tedavi yöntemine karar verilmesi için, detaylı bir fiziksel muayene gerekir. Bu süreçte uzman doktor görüşleri büyük önem taşır.