Vitiligo kesin sebebi bilinmeyen, derideki melanosit denilen pigment üretmeyi sağlayan hücrelerin kaybıyla giden bir çeşit cilt hastalığıdır. Deri üzerinde pigment kaybı olması sebebiyle, hastalık bölgesinde beyaz bir görünüm oluşur. Ciltte alacalı görünüme neden olması sebebiyle halk arasında alaca hastalığı ismini alır. Her100 kişiden 1-2 kişide görülür. Bulaşıcı bir hastalık olmaması sebebiyle tehlikeli değildir ve sadece cilt görünümünü etkileyen bir sorundur.
Bilindiği gibi derimizin altında, cildimize rengini veren malanosit ismi verilen hücreler yer alır. Bu hücrelerin herhangi bir sebeplevücut tarafından yok edilir ve vitiligo lezyonu oluşur. Hücrelerin zarar gördüğü bölgeler, daha açık veya koyu renkli olur. Bu da cilt yüzeyinde renk eşitsizliklerinin oluşmasına ve alacalı bir görünüme neden olur. Bazı hastalarda vücudun sadece belirli bir bölümü bu durumdan etkilenirken bazı hastalarda ise vücudundan tamamında bu lekeler olabilir.
Alaca hastalığı tanısı ancak hastalık belirtileri ortaya çıktıktan sonra konulabilir. Çocukluk ve yetişkinlik arasındaki dönemde ortaya çıkan belirtiler görüldüğü anda tedaviye başlanması gerekir, erken tedavi iyileşme şansını artırır.. Dermatoloji uzmanı tarafından dermatolojik muayene ile kolaylıkla tanı konur Arada kalındığı durumlarda Wood ışığı ismi verilen yöntemlerle hastalığın etki ettiği alanlar incelenir ve teşhis konulur.
Sıklıkla eller, kollar, yüz, boyun bölgesi hastalığın ilk olarak belirti gösterdiği bölgelerdir. Bu bölgelerde beyaz lekeler oluşur. Özellikle esmer tenli olan kişilerde hastalık çok daha erken ve kolay fark edilir.
Alaca hastalığı neden olur sorusuna verebileceğimiz net bir cevap ne yazık ki yoktur. Çünkü hastalığın tam olarak neden olduğu bilinmemektedir. Sadece bazı faktörlerin, hastalığın oluşmasında ek risk oluşturduğu düşünülmektedir. Bu risk faktörleri;
Alaca hastaligi her yaştan ve her cinsiyetten insanda görülebilir. Yapılan araştırmalarda kadınlarda, erkeklere oranla daha fazla görüldüğü bilinir. Bulaşıcı bir hastalık olmadığı için aile bireylerinin birbirlerine bulaştırma durumu yoktur. Ancak hastalığın riskini artıran faktörlerden biri genetiktir. Yani anne ve babada olma durumunda çocuklarda da görülme riski vardır.
Alaca hastalığı non-segmental ve segmental olarak iki çeşide sahiptir. Segmental vitiligo, çocukluk döneminden itibaren başlar ve vücudun tek bir bölgesinde görülür. Görülme oranı 10 çocuktan 3’ünde şeklindedir. Non-segmental vitiligo ise daha yaygın görülen bir türdür. Bu çeşidinde ise vücudun her yerinde lekelenmeler görülür.
Alaca hastalığı erken teşhis edildiğinde ve hemen tedaviye başlandığında tedavi edilebilir veya en azından etkisi azaltılabilir. Kendi kendine geçme ihtimali düşüktürr. Bu alanda uzman bir cilt doktoru eşliğinde gerekli tedavi uygulanır ve cilde tekrar eski rengi verilmeye çalışılır.
Alaca hastalığı tedavisi için yaygın olarak krem tedavisi, fototerapi, excimer lazer gibi yöntemler kullanılır. Bunlar sayesinde cilde rengini veren hücreler ve pigmentler üzerinde onarıcı etki sağlanmaya çalışılır. Böylece cildin eski haline getirilmesi ve cilt renginin eşitlenmesi hedeflenir. Tedavi başarısı her zaman çok yüksek olmayabilmektedir.
Doç. Dr. Ezgi Özkur © 2022 Tüm hakları saklıdır. Doç. Dr. Ezgi Özkur web site ve sosyal medya kanallarında yayınlanan içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.